Pracodawca musi,może,powinien. Przyjmowanie kandydata do pracy [1]

Autor : inspekcjapracy Dodano: 01-10-2003 - 21:20
Pracodawca i Pracown [2]
ANNA TELEC,

SĘDZIA SĄDU PRACY

ANITA GWAREK,

SPECJALISTKA Z MINISTERSTWA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

Pracodawca ma obowiązki wobec pracownika zarówno na etapie nawiązania stosunku pracy, jak i jego trwania i rozwiązania.
Stosunek pracy to więź prawna o charakterze dobrowolnym i trwałym. Polega na osobistym wykonywaniu przez pracownika pracy określonego rodzaju pod kierownictwem, na rzecz i ryzyko pracodawcy oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym. A poza tym - na obowiązku pracodawcy zatrudniania danej osoby przy umówionej pracy i wypłacania jej wynagrodzenia.

Badania wstępne

Osobę przyjmowaną do pracy trzeba - zgodnie z art. 229 § 1 i § 6 kodeksu pracy (k.p.) - skierować na wstępne badania lekarskie, przeprowadzane na koszt pracodawcy. Ich celem jest ustalenie, czy dana praca nie zagraża zdrowiu konkretnej osoby. Oprócz określenia rodzaju badania profilaktycznego skierowanie powinno wskazywać:


stanowisko pracy, które ma zostać objęte,

występujące na nim czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe wraz z aktualnymi wynikami badań i pomiarów tych czynników i warunków.
Orzeczenia lekarskie wydane na podstawie wstępnych badań pracodawca musi przechowywać. Nie może on dopuścić osoby do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Inaczej takie postępowanie może zostać poczytane jako naruszenie jednego z podstawowych obowiązków wobec pracownika - zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy - i uznane za wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Badaniom wstępnym nie podlegają jednak ponownie zatrudniani w tym samym zakładzie na tym samym lub podobnym stanowisku na umowę o pracę zawartą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej.

Regulamin pracy

Jeszcze przed dopuszczeniem na stanowisko danej osoby trzeba ją zapoznać z treścią regulaminu pracy, a także z zakresem informacji objętych tajemnicą, obowiązującą dla umówionych zadań, np. tajemnicą państwową czy służbową. Z kolei firma niemająca obowiązku tworzenia regulaminu pracy, a więc zatrudniająca poniżej 20 pracowników, musi poinformować ich na piśmie o:


obowiązujących normach czasu pracy,

terminach dni wolnych, wynikających z pięciodniowego tygodnia pracy,

porze nocnej,

terminie, miejscu i czasie wypłaty wynagrodzenia,

przyjętym sposobie potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności.

O regulaminach, które pracodawcy muszą ustalać, pisaliśmy także w Vademe*****: "Pracodawcy zmieniają regulaminy: wynagradzania, pracy, socjalny" z 15 stycznia 2003 r.


Szkolenie bhp

Pracodawca jest zobowiązany zapewnić na swój koszt przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem nowego zatrudnianego do pracy. Mówi o tym art. 2373 § 2 i § 3 k.p. Nie jest to jednak wymagane w razie ponownego zatrudnienia w tym podmiocie na tym samym stanowisku pracy bezpośrednio po poprzedniej umowie.

Równe traktowanie

Pracodawca ma obowiązek przestrzegania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn. Regułę tę narusza np. różnicowanie sytuacji zatrudnionych ze względu na płeć, którego skutkiem jest w szczególności odmowa nawiązania stosunku pracy. Wszystko jest jednak w porządku, gdy - ze względu na rodzaj lub warunki wykonywania danych zadań - zakład poszukuje tylko silnych mężczyzn, np. do noszenia worków z mąką. Pracodawca dopuszczający się takich naruszeń naraża się na proces i odszkodowanie. Nie może być ono niższe od minimalnego wynagrodzenia (obecnie 800 zł brutto) i wyższe od jego sześciokrotności, czyli od 4800 zł.

Umowa tylko na piśmie

Każda umowa o pracę powinna być zawarta na piśmie. W tym celu wystarczy złożenie własnoręcznych podpisów pod oświadczeniami woli stron o nawiązaniu stosunku pracy. Niezachowanie formy pisemnej nie powoduje jednak nieważności umowy. A to dlatego, że przepisy nie zastrzegają jej pod rygorem nieważności (postanowienie Sądu Najwyższego z 31 sierpnia 1981 r.; III PZ 18/81, niepublikowane).


Umowa o pracę niespisana lub niepodpisana jest ważna. Zgodnie z art. 60 kodeksu cywilnego dokonujący czynności prawnej może bowiem wyrazić swą wolę przez każde zachowanie się, które dostatecznie ją ujawnia. A więc zarówno na piśmie (jak tego wymaga k.p.), jak i ustnie czy w inny dorozumiany sposób. Potwierdził to SN w wyroku z 31 sierpnia 1977 r. (sygn. akt I PRN 112/77, niepublikowany).



Jeżeli umowy o pracę nie zawarto od razu na piśmie, pracodawca musi niezwłocznie - nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia rozpoczęcia pracy - potwierdzić na piśmie rodzaj i warunki zatrudnienia. Niewykonanie tego obowiązku też nie powoduje nieważności umowy. Stanowi jednak wykroczenie przeciwko prawom pracownika, za co pracodawcy grozi grzywna. Umowę o pracę trzeba sporządzić co najmniej w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach: jeden dla pracownika, drugi dla pracodawcy (należy go przechowywać w aktach osobowych).


Pisaliśmy o tym także w Vademe*****: "Jak zawrzeć umowę: o pracę, zlecenia, o dzieło" z 5 lutego 2003 r.


Zakres obowiązków

Pracodawca jest zobowiązany zaznajamiać podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami. Może to czynić w dowolnej formie. Jak uznał SN w wyroku z 7 stycznia 1998 r. (I PKN 457/97; OSNAPiUS 1998, nr 22, poz. 653.): "Powinność zaznajomienia pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków oraz ze sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach (...) może być zrealizowana również w formie informacji ustnej, której treść uwzględnia charakter pracy i skalę jej złożoności, a także wykształcenie i zawodowe doświadczenie pracownika". Z uzasadnienia tego orzeczenia wynika ponadto, że pracodawca może dać wypowiedzenie osobie źle wykonującej swe obowiązki, o których zakresie i sposobie była przez niego należycie powiadomiona. Pracodawca nie ma obowiązku sporządzania zakresu czynności (obowiązków) pracownika, ale może dodatkowo w ten sposób określić jego zadania, wynikające z umowy o pracę. Najczęściej zadania pracownika są określane w formie pisemnego zakresu czynności, stanowiącego załącznik do umowy o pracę.

Akta osobowe

Pracodawca ma obowiązek prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, w tym akta osobowe dla każdego pracownika. Sposób gromadzenia tych ostatnich określa rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. nr 62, poz. 286 ze zm.). W aktach pracodawca przechowuje tylko kopie lub odpisy dokumentów. Oryginałów może żądać tylko do wglądu lub sporządzenia ich odpisów lub kopii. Akta osobowe składają się z trzech części. Pierwsza - część A - zawiera związane z ubieganiem się o uzyskanie zatrudnienia, zarówno te wymagane, jak i złożone dodatkowo. Są to:


wypełniony kwestionariusz wraz z niezbędną liczbą fotografii,

świadectwa pracy z poprzednich miejsc pracy lub inne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia w danym roku,

dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe, wymagane do wykonywania oferowanej pracy,

świadectwo ukończenia gimnazjum - przy staraniach o zatrudnienie w celu przygotowania zawodowego,

orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku,

inne dokumenty, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika z odrębnych przepisów.

dodatkowo przedłożone przez zainteresowanego dokumenty potwierdzające jego umiejętności i osiągnięcia zawodowe, inne świadectwa pracy czy dokumenty stanowiące podstawę przyznania szczególnych uprawnień. (Pozostałe części akt osobowych są opisane w innych rozdziałach). Źródło:Rzeczpospolita

Komentarze

Wyświetlanie Sortowanie
Tylko zalogowani użytkownicy mogą komentować. Zarejestruj lub zaloguj się [3]
Links
  [1] http://www.bhpekspert.pl/index.php?name=News&file=article&sid=737
  [2] http://www.bhpekspert.pl/index.php?name=News&catid=&topic=79
  [3] http://www.bhpekspert.pl/user.php