Praca [2]

Drabina sukcesuPracuj i siedź w kącie, a nie doczekasz się awansu Wiedza, doświadczenie i predyspozycje do wykonywania określonej pracy, a nawet pełne pasji jej oddanie, nie wystarczą, gdy chcemy piąć się po szczeblach kariery i dobrze zarabiać. W tym celu niezbędna jest jeszcze asertywność. Cecha ta polega na tym, by pozostawać w zgodzie ze sobą, nie krzywdząc przy tym innych. Asertywną jest osoba wykonująca pracę, która przynosi ważne z jej punktu widzenia korzyści. Dla każdego mogą być one inne. Jedni utożsamiają się ze swoją pracą, przedstawiając się nie bez dumy, osobie spotkanej na wakacjach: Jan Kowalski, przedsiębiorca, Janina Kowalska, lekarz; drugich nic tak nie cieszy jak wypchana portmonetka przy wypłacie. Są tacy, dla których satysfakcja zawodowa płynie głównie z własnego profesjonalizmu. Jeszcze inni radują się z możliwości bycia użytecznym, niesienia innym pomocy. Część ludzi wychodzi rano do pracy oczekując przede wszystkim ciekawych rozmów i spotkań. Natomiast brak asertywności polega na wykonywaniu pracy, która nie daje nam tego, co chcielibyśmy w niej uzyskać. Jeżeli taka sytuacja ma miejsce, to asertywne jest działanie polegające na zmianie miejsca zatrudnienia. Świadome i planowe kształtowanie kariery zawodowej w taki sposób, by była ona zgodna z naszymi predyspozycjami, kwalifikacjami i osobistymi oczekiwaniami, jest ważną umiejętnością o charakterze asertywnym. W czasie ogromnej konkurencji na rynku pracy oraz nieustających zmian w otaczającej nas rzeczywistości, polega ona na pojmowaniu swojej drogi zawodowej jako procesu stałego rozwoju. Jeśli nie masz wytyczonej ścieżki kariery, to odpowiesz negatywnie na pytanie: czy w ciągu ostatnich pięciu lat podwyższyłeś swe kwalifikacje lub zdobyłeś nowe umiejętności? W tej sytuacji masz nikłe szanse na to, by odnieść sukces. Człowiek sukcesu jest bowiem w stanie zawsze odpowiedzieć na pytanie, jaki będzie następny krok w rozwoju jego kariery. Dzisiaj nie jest już możliwe, by przez całe życie wykorzystywać w pracy stale tę samą wiedzę. Wobec postępu nauki zmiany są nieuniknione. Przez cały czas trzeba bacznie obserwować, czy za pięć lat będzie jeszcze aktualne zapotrzebowanie na nasze kwalifikacje, jak się miewa kondycja naszej firmy na tle innych, a także orientować się, na ile możliwe są jej fuzje z innymi przedsiębiorstwami. Niezwykle ważna jest świadomość własnych osiągnięć i postępów. Jeśli jej nie posiadamy, to ryzykujemy, że szef nie będzie o nich pamiętał i zostaniemy pominięci i przy nagrodach, i przy awansie. Czasem warto w odpowiednim momencie przedstawić zwierzchnikowi krótki przegląd rezultatów swej pracy w ostatnim okresie. W tym celu warto swoje i te przełomowe, i te mniejsze, osiągnięcia odnotowywać. Przygotowując taki wykaz trzeba mieć na względzie to, jakich cech oczekują przełożeni w twojej firmie od pracowników - doradzają Shan Rees, trener w zakresie rozwoju osobowości, i Roderick S. Graham, psycholog i psychoterapeuta, w książce "Bądź sobą. Trening asertywności". Człowiek asertywny nie waha się, by poprosić szefa o podwyżkę i umie wyczuć odpowiedni moment. Nie wolno tego robić, gdy firma zmaga się z trudnościami na rynku. W takiej rozmowie dobrze jest podkreślać swą niezawodność, niezależność, umiejętność pokonywania i przewidywania trudności. Coraz więcej badań pokazuje, że jeżeli dwie osoby mają podobne kwalifikacje i doświadczenie, to właśnie ta, która demonstruje większą asertywność, ma szansę na awans - zauważa Jeff Davidson, konsultant ds. zarządzania, w książce "Asertywność dla żółtodziobów". Powodzenie w pracy osiągają zwłaszcza te osoby, które śmiało wyrażają poglądy, otwarcie domagają się swoich praw, potrafią skutecznie bronić swojego terytorium, umieją przekonywać innych do swoich racji. Taka osoba częściej zostaje szefem, nawet gdy jest mniej utalentowana od nieasertywnego pracownika. Asertywność jest ważną cechą bez względu na to, jakie zajmuje się w firmie stanowisko. Nieasertywny szef np. może brać na siebie zbyt wiele obowiązków. Może mieć też kłopoty w informowaniu pracowników o tym, co dzieje się w firmie. Natomiast asertywny szef jasno i szybko przekazuje podwładnym swoje zdanie. Potrafi nazwać przeszkody związane z realizacją zadania. Umie chronić się, jeśli pracownicy zabierają mu czas, kiedy jest obciążony ważnymi zajęciami. Umie w przekonujący sposób dopingować pracowników do bardziej wydajnej pracy i wzbudzać w nich entuzjazm. Oddziaływuje na nich zazwyczaj pozytywnie. Ma też sporo osobistych kontaktów poza firmą, które mogą się przydać w realizacji jej zadań. Pracownikom jest łatwo dotrzeć do asertywnego szefa. Wyczuwają oni, że w rozmowie z nim opłaca się być szczerym i bezpośrednim. Asertywny szef zachęca zespół do wyrażania opinii w danej sprawie. Potrafi uważnie słuchać. Krytykuje, gdy dostrzega błędy, ale w sposób konstruktywny, tzn. tak, by pracownicy wiedzieli, że nadal mogą liczyć na jego zaufanie i wsparcie. Asertywność przydaje się w relacjach z kolegami i koleżankami. Więzi w zespole udaje się zwłaszcza budować ludziom, którzy wykazują zainteresowanie tym, co myślą ich rozmówcy, bardziej niż tym, co oni sami mają do powiedzenia, są uczciwi w wyrażaniu swych opinii i zawsze szukają pewnych elementów wspólnych. Natomiast gdy już dojdzie do konfliktu, nie obgadują przeciwnika, nie donoszą na niego szefowi i nie wciągają do konfliktu współpracowników, z rzekomym zamiarem wzbudzenia w nich współczucia itp. Asertywne zachowanie polega na bezpośredniej rozmowie na ten temat z osobą zainteresowaną i próbie dojścia z nią do porozumienia. Wymaga to jednak przyjęcia a priori, że w każdej krytyce kryje się ziarenko prawdy. Kontratak na krytykę, choć z emocjonalnego punktu widzenia jest satysfakcjonujący, nie przyniesie nic dobrego.