W zakładach opieki zdrowotnej Omijanie prawa, zaniżanie wynagrodzeń Łamanie przepisów o czasie pracy, nadużywanie dyżurów medycznych i ustawiczne zaniżanie wynagrodzeń to - obok złych warunków bhp - nagminne praktyki w zakładach opieki zdrowotnej.
W minionym roku Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła wizytacje 37 szpitali. Na tej podstawie sformułowała wniosek, iż pracodawcy w służbie zdrowia nie respektują przepisów o czasie pracy. W 22 proc. badanych placówek inspektorzy stwierdzili przekroczenie dobowego limitu nadgodzin (4), a w 24 - również rocznego (150). Przykładowo: dziesięciu pracowników Zakładu Medycyny Nuklearnej i Rezonansu Magnetycznego Wojewódzkiego Szpitala Bródnowskiego w Warszawie pracowało w wymiarze nawet 14 godzin dziennie, podczas gdy obowiązuje na tych stanowiskach norma pięciogodzinna. Niewłaściwe rozliczanie czasu pracy stało się regułą zwłaszcza od 1 maja zeszłego roku po wejściu w życie nowelizacji kodeksu pracy, wprowadzającej przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy. Zapomniano bowiem o dostosowaniu do tych zmian ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Nie wiadomo więc, ile w służbie zdrowia ma trwać praca w ciągu doby: 8 godzin czy 7 godzin 35 minut. Dlatego wśród wniosków pokontrolnych na pierwszym miejscu znalazł się postulat pilnej nowelizacji tej ustawy.
W szpitalach łamie się również przepisy o dyżurach medycznych. Zdarza się, że jeden pracownik ma 3-4 dyżury tygodniowo i do 15 miesięcznie, podczas gdy limity te wynoszą odpowiednio - 2 i 8. Często jest tak, że dyżury powierza się własnym pracownikom lub osobom z zewnątrz w ramach umów cywilnych. Tymczasem zgodnie z ustawą powinni je wykonywać - za dodatkową płacę - etatowi pracownicy danej placówki.
Zwyczajem stało się zatrudnianie części personelu na podstawie umów cywilnoprawnych. W ten sposób omija się art. 22 k. p., zgodnie z którym osoba wykonująca pracę podporządkowaną powinna być zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Inspektorzy ubolewają, że dzieje się tak za przyzwoleniem samych zainteresowanych, choć zdają sobie oni sprawę z konsekwencji. W bliskiej przyszłości będą to np. niższe zasiłki chorobowe, a w dalszej - odpowiednio obniżone emerytury.
Pracownicy szpitali nie dostali w zeszłym roku podwyżek, mimo że ustawa o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu wynagrodzeń gwarantowała im wzrost płac o co najmniej 203 zł. Inne stwierdzone podczas kontroli uchybienia to: brak szkoleń bhp pracowników, zły stan techniczny i sanitarny budynków, wysoka zachorowalność na choroby zawodowe, niewłaściwa gospodarka odpadami.